Ból stawów to częsta i powszechna dolegliwość, która może wynikać z urazu mechanicznego lub stanu zapalnego, który występuje np. w reumatyzmie.
Reumatyzmem określa się potocznie i nieprecyzyjnie choroby charakteryzujące się przewlekłymi zmianami zapalnymi w obrębie tkanki łącznej, spowodowanymi najczęściej reakcją autoimmunologiczną.
Najczęściej jednak słowem “reumatyzm” lub też “gościec” określa się w mowie potocznej reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), na które cierpi w Polsce ok. 400 tysięcy osób, najczęściej ludzie w wieku 30-60 lat.
Reumatologiczne zapalenie stawów (RZS) to schorzenie autoimmunologiczne, a więc wywołane autoagresją organizmu. Organizm niszczy własne tkanki, wywołując uszkodzenia w stawach, czasem bardzo poważne, takie jak całkowita ich deformacja. Towarzyszy temu silny ból. Choroba początkowo objawia się poranną sztywnością w stawach oraz bólami w małych obwodach stawowych. Z czasem – na skutek przewlekłego zapalenia błony maziowej stawów, kaletek i pochewek ścięgien – objawy się zaostrzają.
Alergeny w znaczący sposób wpływają też na komórki tuczne. Komórki te reagują na kontakt z nimi wydzielaniem prostaglandyny i cytokiny. Substancje te są odpowiedzialne za obrzęk oraz lokalny stan zapalny i powodują zwiększenie ilości błony maziowej, pod wpływem której następuje niszczenie stawów, kości i chrząstek.
Przy RZS oprócz typowych symptomów tej choroby – obrzęków i bólów stawowych – pacjent może cierpieć z powodu objawów charakterystycznych dla alergii – pokrzywki, wyprysków, migren czy przewlekłego zmęczenia.
W badaniu, którego wyniki opublikowano w “Baillière’s Clinical Rheumatology” stwierdzono, że u pacjentów z zapaleniem stawów bardzo często diagnozuje się także stan zapalny jelit, powodujący zwiększenie ich przepuszczalności.
Do przepuszczalności jelit dochodzi w wyniku uszkodzenia ich błony śluzowej. Sprawia ono, że bakterie, toksyny, antygeny i niestrawione resztki jedzenia dostają się do krwiobiegu. Wnikające wraz z nimi do wnętrza organizmu alergeny mogą uruchamiać różne mechanizmy obronne, w tym reakcję zapalną. Mogą także zmienić funkcję systemu odpornościowego na tyle, że organizm zaczyna traktować niektóre własne tkanki jako ciała obce. W ten sposób dochodzi do powstania chorób z autoagresji i do nasilenia ich objawów.
Reumatologiczne zapalenie stawów to skomplikowana choroba, dlatego do jej leczenia należy podejść holistycznie. Dostępne na rynku farmaceutycznym leki jedynie niwelują objawy i spowalniają rozwój choroby, nie rozwiązują jednak problemu u źródeł. Próbę zaradzenia temu podjęli szwedzcy naukowcy, którzy 20 lat temu rozpoczęli badania nad rolą sposobu żywienia w zwalczaniu tej choroby. Szybko zauważyli, że odpowiednio skomponowana dieta to niezwykle istotny czynnik w profilaktyce i leczeniu tego schorzenia.
Od dawna wiadomo, że tzw. głodówka (restrykcja kaloryczna) ma działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne. Powoduje ona zahamowanie odpowiedzi immunologicznej poprzez zmniejszenie syntezy mediatorów zapalenia (IL-2), zmniejszenie liczby i stopnia aktywacji limfocytów CD4+. Badanie przeprowadzone przez szwedzkich naukowców wykazało, że pacjenci poddani głodówce odczuwali poprawę swojego stanu zdrowia, która potwierdzona została w badaniu oznaczeń biochemicznych zapalenia. Niestety, po powrocie do codziennej diety dolegliwości nasilały się z powrotem.
Oczywiście długotrwałe stosowanie głodówki nie jest wskazane. Co zatem zrobić, aby – jedząc normalnie – zapewnić sobie ulgę w cierpieniu i zwiększyć szansę na całkowite wyleczenie?
Jak się bowiem okazuje, nawet do 75% pacjentów ze schorzeniami reumatycznymi twierdzi, że pewne pokarmy pogarszają objawy ich choroby. W literaturze opisanych jest wiele przypadków zmniejszenia objawów bądź całkowitej remisji choroby po zastosowaniu diety eliminacyjnej. Wykazano np. że pewne subpopulacje pacjentów reagują korzystnie na eliminację mięsa z diety i zastąpienie go znaczną ilością warzyw i owoców. Zidentyfikowanie i wyłączenie z jadłospisu produktów, które wywołują opóźnioną reakcję alergiczną, znacząco redukuje przewlekły stan zapalny. Powoduje to wycofanie się komórek układu immunologicznego z wewnętrznej części stawu i łagodzi RZS.
Poza dietą w leczeniu RZS niezbędne jest również oczyszczenie organizmu i regeneracja flory bakteryjnej jelit. Doskonale sprawdza się tu zabieg irygacji jelita grubego (hydrokolonoterapia). Oczyszcza on jelito grube z nagromadzonych złogów, toksyn, drożdżaków, resztek pokarmowych, pasożytów, czyli substancji nadmiernie stymulujących układ immunologiczny do ataku. W wyniku zabiegu, dzięki przywróceniu równowagi kwasowo-zasadowej, odbudowuje się prawidłowa mikroflora jelitowa, regeneruje się śluzówka i mięśniówka jelita, usprawnione zostaje wchłanianie płynów, witamin i składników mineralnych.
Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą przewlekłą, wymagającą kompleksowej terapii. Jednakże pełne dostosowanie się do zaleceń specjalisty jest jedynym skutecznym sposobem pokonania bólu stawów, co znacząco poprawia jakość życia pacjentów z RZS.
