Kiedy żywność staje się trucizną

W ostatnich latach odnotowuje się systematyczny wzrost częstości występowania chorób alergicznych, czyli spowodowanych nieprawidłową odpowiedzią immunologiczną organizmu na kontakt z daną substancją. Część z nas wie, co działa drażniąco i czego należy unikać, wiele osób jednak czuje, że coś jest nie tak, ale nie potrafi wskazać przyczyny. Co więcej, czasem alergik nie może znaleźć sposobu na poprawę swojego samopoczucia, bo… nie wie, że jest alergikiem.

Alergie chodzą parami

Katar sienny, sezonowe zapalenie spojówek, uporczywy kaszel – to tylko niektóre z najczęściej spotykanych reakcji pojawiających się na wiosnę w odpowiedzi na kontakt z alergenami wziewnymi, takim jak pyłki drzew, traw, chwastów. Należy jednak pamiętać, że w okresie pylenia alergizujących roślin blisko połowa osób uczulonych na pyłki czuje się gorzej po skonsumowaniu pewnych warzyw, owoców czy przypraw. Taka reakcja organizmu – nazywana przez specjalistów alergią krzyżową – wynika z podobnej budowy białka danego alergenu pokarmowego i tego pochodzącego z jakiegoś innego źródła, np. wziewnego.

Przykłady alergii krzyżowych:

• brzoza – reakcja alergiczna po zjedzeniu: jabłka, czereśni, kiwi, gruszki,
• leszczyna – reakcja alergiczna po zjedzeniu orzechów,
• bylica – reakcja alergiczna po zjedzeniu: selera, marchwi, pietruszki,
• trawy – reakcja alergiczna po zjedzeniu: produktów z mąki żytniej i pszennej, pomidora, kiwi.

Alergia pokarmowa niejedno ma imię

Istnieją dwa rodzaje alergii pokarmowej. Pierwszy to alergia natychmiastowa, która cechuje się bezzwłocznym wystąpieniem objawów po spożyciu danego pokarmu – charakterystyczne są dla niej symptomy takie jak: pokrzywka, zaczerwienienie skóry, opuchlizna, obrzęk, wstrząs anafilaktyczny. Produkty często wywołujące ten typ reakcji to: orzeszki ziemne, jaja, ryby, mięczaki.

Drugim typem alergii pokarmowej jest reakcja późna. Opóźnione reakcje alergiczne (nietolerancje pokarmowe) obserwuje się po kilku godzinach, a nawet po dwóch dniach od chwili kontaktu z alergenem. Zmęczenie, drażliwość, ból głowy, niestrawność, biegunka, wzdęcia, bladość – to tylko niektóre symptomy reakcji opóźnionej. Z powodu długiego czasu, po którym pojawiają się objawy alergii, nieraz bardzo trudno ocenić, który pokarm jest przyczyną problemu.

Co więcej, nietolerancje pokarmowe, wywołujące różne reakcje, są znacznie częstsze, niż to sobie wyobrażamy. Większość z nas nie dostarcza organizmowi składników odżywczych niezbędnych do wzmacniania układu immunologicznego, poza tym zazwyczaj „na okrągło” jemy to samo, a częstość, z jaką dany pokarm jest spożywany, ma związek z jego alergennością; im częściej go spożywamy, tym większe prawdopodobieństwo, że wywoła alergię.

Niepokojące symptomy mogą pojawiać się okresowo, nawet jeśli ilość spożywanego pokarmu jest stała. Uciążliwy może okazać się tylko jednej objaw bądź też zespół objawów. Co więcej, ten sam pokarm u różnych chorych może wywołać różne reakcje (np. mleko u jednych dzieci powoduje duszności, a u innych objawy skórne). Gotowanie zmienia ponadto strukturę pokarmu, czyniąc go czasami mniej alergizującym.

U osób dorosłych alergia ma niekiedy charakter cykliczny i ustępuje u niektórych po dłuższym unikaniu danego pokarmu. U innych alergeny pokarmowe mogą być tolerowane wtedy, gdy są spożywane w niewielkiej ilości lub wprowadzane w umiarkowanych ilościach po kilkumiesięcznej eliminacji z diety.

Leczenie łatwiejsze, niż myślisz

Leczenie opóźnionej alergii pokarmowej opiera się przede wszystkim na wykryciu alergenu i częściowym bądź całkowitym wyeliminowaniu go z diety. Samodzielna obserwacja organizmu i próba określenia przyczyny nieprzyjemnych objawów może prowadzić do frustracji, ponieważ u wielu osób reakcja na dany pokarm może wystąpić po kilku godzinach, a nawet dniach od spożycia danego alergenu. Znacznie łatwiej zidentyfikujemy problem, jeżeli zdecydujemy się oddać w ręce specjalistów.

W celu prawidłowej diagnostyki niezbędne jest wykonanie testu na opóźnioną alergię pokarmową, który analizuje reakcję naszego organizmu na znaczną liczbę produktów spożywczych i składników chemicznych dodawanych do żywności. Wynik badania powinien następnie zostać przeanalizowany przez dietetyka specjalizującego się w alergiach pokarmowych, który opracuje indywidualny program żywieniowy opierający się na eliminacji i rotacji szkodliwych składników pożywienia. Taka specjalnie ułożona dieta zapewni nie tylko wyciszenie objawów alergicznych, ale także podaż niezbędnych składników odżywczych.

Cała procedura sprawia, że skłonność do reakcji na dany alergen wygasa najczęściej w ciągu kilku miesięcy lub kilku lat, choć – niestety – zdarza się i tak, że pozostaje ona na całe życie.

Gdzie wykonać badanie?

Centrum Medyczne VIMED jako pierwsze i jedyne w Polsce oferuje niezwykle czuły i najbardziej precyzyjny cytotoksyczny test nietolerancji pokarmowej – Kod Metaboliczny.

Test ten jako jedyny spośród wszystkich dostępnych i stosowanych na świecie testów alergii pokarmowej wykrywa wszelkie szkodliwe reakcje, jakie wywołuje dany produkt spożywczy i pozwala na idealne dopasowanie składników pożywienia do danej osoby.