10 produktów, które ustrzegą Cię przed rakiem
Nowotwór to jedna z najgroźniejszych chorób, na którą nauka wciąż nie znalazła skutecznego lekarstwa. Co roku liczba chorych na raka drastycznie wzrasta. Badania wskazują, że obserwowane ostatnio rozprzestrzenianie się chorób nowotworowych wśród społeczeństwa spowodowane jest nasileniem się takich zjawisk jak: siedzący tryb życia, nadmierne objadanie się tłustym i słonym pożywieniem, wyjałowienie gleby, nowoczesne metody przetwarzania żywności, zwiększona podatność na infekcje oraz zanieczyszczenie środowiska. Jego wystąpienie mogą również determinować predyspozycje genetyczne.
Nowotwór nie może rozwinąć się w normalnie funkcjonującym organizmie, ponieważ jego siły obronne rozpoznają i niszczą wszelkie złośliwe komórki lub nie pozwalają im się w ogóle pojawić. Układ immunologiczny odgrywa główną rolę w tym procesie – rozpoznaje oraz niszczy złośliwe komórki, uznając je za intruzów, postępując podobnie jak w przypadku wirusów oraz bakterii. Układ immunologiczny razem z innymi systemami (np. układem enzymatycznym czy hormonalnym) składa się z organów i gruczołów, które wymagają prawidłowego odżywiania, a także mogą skutecznie działać, jeżeli nie są zablokowane przez toksyny. W przypadku, gdy warunki te nie są spełnione, siły obronne nie są w stanie spełniać swoich zadań i wówczas nie istnieją żadne mechanizmy, które mogłyby powstrzymać złośliwe komórki przed rozmnażaniem.
Badania naukowe dowodzą, że to, co jemy, ma wpływ na rozwój nowotworów na wielu etapach: od ich powstania, poprzez wzrost i ewentualny rozsiew. Zawarte w pokarmach przeciwutleniacze, w tym witaminy, mogą blokować dostęp czynników rakotwórczych, a nawet brać udział w naprawie uszkodzonych komórek. Jeśli nawet komórki tworzą już drobne, nadal jeszcze łagodne skupiska, które mogą ulec zezłośliwieniu, to składniki diety i dodatki żywieniowe mogą potencjalnie hamować taki proces.
Jakie produkty wybierać aby uchronić się przed rakiem?
1. Warzywa kapustne
Chińskie badanie kohortowe Shanghai Study, które objęło ponad 4 tysiące kobiet, potwierdziło iż spożycie warzyw kapustnych wpływa na redukcję rozwoju nowotworu oraz zapobiega jego wystąpieniu. Warzywa z rodziny kapustnych są dobrze znane ze swojej obfitości błonnika, witaminy C, witaminy A, karotenoidów i kwasu foliowego, a także innych witamin i minerałów. Są także bogate w fitoskładniki, czyli związki chemiczne są sugerowane w celu ochrony przed rakiem poprzez zmniejszenie stresu oksydacyjnego, lub hamujące rozwój niektórych typów komórek rakowych. Warzywa kapustne zawierają duże ilości glukozynolanów. Produkty rozpadu glukozynolanów (m.inn. jakizotiocyjanianów) mają wiele właściwości antynowotworowych, które mogą wpłynąć na rozwój raka, jego progresję i przeżycie. Ponad to zawierają ditioltiony, grupę związków o właściwościach przeciwnowotworowych i przeciwutleniających oraz indole substancje nie tylko chroniące przed rakiem piersi, ale i jelita grubego.
2. Cebula i czosnek
Naukowcy z Instytutu Badań Farmakologicznych w Mediolanie, pod kierunkiem dr Carlotty Galeone, przenalizowali wyniki badań z dużych 8 projektów prowadzonych we Włoszech oraz Szwajcarii. Obejmowały one osoby chore na nowotwór oraz odpowiednio dobrane osoby zdrowe. Wyniki okazały się szokujące. Już spożywanie minimum 7 porcji cebuli tygodniowo, obniżało prawdopodobieństwo wystąpienia raka jelita grubego o połowę. Spożycie czosnku zmniejszało prawdopodobieństwo wystąpienia raka okrężnicy o 25%. Oba te warzywa obniżały również ryzyko zachorowania na nowotwór jamy ustnej, gardła, nerek i jajników. Warzywa te to bogate źródło kwercetyny, substancji mocno przeciwnowotworowej.
3. Pomidory
Są źródłem likopenu, czerwonego barwnika z rodziny karotenoidów, który usuwa z organizmu wolne rodniki, których nadmiar prowadzi do powstawania chorób nowotworowych. Zwiększone spożycie likopenu według American Institute for Cancer Research może zmniejszyć ryzyko zachorowania m.in. na raka prostaty (do 30%) czy raka szyjki macicy, jamy ustnej, raka przełyku, raka żołądka i raka płuca. Należy pamiętać, że likopen lepiej się wchłania w postaci przetworzonej np. w postaci keczupu domowego, przecieru pomidorowego oraz przy obecności tłuszczu, dlatego warto dodawać oleje roślinne, np. oliwę z oliwek, do potraw z pomidorów.
4. Zboża
stanowią cenne źródło lignin roślinnych, które posiadają właściwości przeciwnowotworowe i przeciwutleniające. Według American Institute for Cancer Research zawierają wiele związków potencjalnie zmniejszających ryzyko wystąpienia nowotworu. Udowodniono, że tak zwane inhibitory proteaz znajdujące się w zbożu mogą działać na procesy mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się raka. Wiadomo także, że błonnik znajdujący się w zbożach przyczynia się do obniżenia wystąpienia ryzyka nowotworu.
5. Warzywa żółto-zielone (jarmuż, szpinak, sałata, brokuły, groszek)
Zawierają luteinę, która potrafi zablokować cykl komórkowy i namnażanie uszkodzonych komórek nowotworowych oraz sprowokować ich samobójstwo. W dziesięcioletnim badaniu, w którym wzięło udział 120 tysięcy mężczyzn i kobiet w USA zaobserwowano istotny spadek zachorowań na nowotwory płuc wśród osób spożywających większe ilości karotenoidów, w tym luteiny i zeaksantyny. Naukowcy odkryli odwrotny związek pomiędzy spożyciem luteiny a występowaniem raka płuc.
6. Seler
Podczas badań finansowanych przez National Natural Science Foundation of China i America’s National Cancer Institute wyizolowano z selera apigeninę i przebadano jej wpływ na komórki nowotworu. Udowodniono, że apigenina hamuje rozwój złośliwego nowotworu piersi. Apigenina należąca do flawonoidów hamuje aromatazę, enzym sprzyjający rozwojowi i rozprzestrzenianiu się wielu nowotworów. Blokowanie aromatazy, która przekształca testosteron w estrogen, hamuje rozwój raka piersi. Dodatkowo, naukowcy z Uniwersytetu w Missouri odkryli, że wspomagana przez steroidowy hormon – progesteron – spowodowała zmniejszenie się nowotworu piersi.
7. Kurkuma
Badania wykazują, że zawarta w niej kurkumina może zmniejszać wzrost nowych naczyń krwionośnych w guzach nowotworowych, przeciwdziałać przerzutom, czyli rozprzestrzenianiu się raka, jak również przyczyniać się do śmierci komórek nowotworowych. Jednak liczne badania kliniczne potwierdzają iż bardzo ciężko jest uzyskać terapeutyczne stężenie kurkuminy w organizmie człowieka.
8. Owoce jagodowe i winogrona
Mają dużą zawartość kwasu elagowego, który ma zdolność do neutralizacji komórek rakotwórczych. Instytut Raka Hollingsa, w Medycznym Uniwersytecie Karoliny Południowej, przez 9 lat prowadził badania na 500 osobach z zastosowaniem podwójnej ślepej próby. Polega ona na podzieleniu osób badanych na dwie równe grupy. Pierwszej podaje się prawidłowy badany związek natomiast drugiej placebo – czyli związek o identycznym zapach, smaku, wyglądzie lecz zawartości kwasu elagowego lub jego dezaktywacji. Okazało się, że kwas elagowy po dotarciu do komórki nowotworowej w ciągu 48 godzinach hamuje podziały komórek nowotworowych natomiast po 72 godzinach powoduje obumieranie tych komórek (potwierdzono to przy raku piersi, trzustki, gardła, skóry, płuc, okrężnicy i prostaty). Warto wspomnieć, że badania dotyczące przyrostu i raka prostaty były również prowadzone w Europie z identycznym wynikiem.
9. Owoce cytrusowe
Oprócz dużej ilości witaminy C i karotenoidów, które chronią organizm przed wolnymi rodnikami, zawierają również limonen. Substancja ta wykazuje silne działanie antynowotworowe, zapobiega przekształcaniu nieaktywnych substancji rakotwórczych (protoonkogenów) w niebezpieczne dla zdrowia aktywne formy onkogenów.
10. Winogrona
Badania naukowców z Uniwersytetu w Nebrasce i Ohio wykazują, że zawarty w nich resweratrol ma zdolność do blokowania każdego etapu w procesie powstawania nowotworów. Substancja ta znajduje się w skórce czerwonych winogron.
Należy pamiętać, żeby ustrzec się przed chorobami nowotworowymi nasza dieta powinna być uboga w tłuszcze, cukier i sól, a bogata w witaminy A, C, E (czyli karoten, kwas askorbinowy, tokoferol), substancje antyrakowe oraz pierwiastki – magnez, selen, które hamują rozwój komórek nowotworowych. Właśnie te witaminy i minerały usuwają z naszego organizmu wolne rodniki oraz zapobiegają rakotwórczemu działaniu nitrozamin – groźnych związków zawartych w produktach spożywczych oraz powstających w żołądku.
