Co wiesz o selenie?

Selen to pierwiastek, o którym mało kto słyszał, a jest on niezwykle ważnym elementem w codziennej diecie. Nie należy bagatelizować jego działania, gdyż jest silnym antyoksydantem. Co to tak na prawdę znaczy? Między innymi opóźnia procesy starzenia się organizmu, broni przed bakteriami i wirusami.

Jak działa selen?

Selen uważany jest za jeden z kluczowych pierwiastków, gdyż wchodzi w skład ponad 20 enzymów, które są istotne w przemianach oksydacyjnych zachodzących w organizmie. W ten sposób działają one ochronnie przed wolnym rodnikami, które zaburzają pracę zdrowych komórek i tkanek oraz mogą być jedną z przyczyn powstawania nowotworów. Pośrednio, sam selen ma wpływ na syntezę hormonów tarczycy oraz uczestniczy w przemianach kwasów tłuszczowych. Jego rola jest również bardzo istotna w procesie syntezy DNA i RNA, które stanowią nasz materiał genetyczny. W połączeniu z witaminą E opóźnia starzenie się komórek i tkanek, co więcej pomaga utrzymać ich elastyczność! Jego niska zawartość w diecie może prowadzić do powstanie chorób sercowo-naczyniowych.

Przyswajalność selenu zwiększa:

• obecność metioniny – aminokwas egzogenny (musimy go uzupełniać z pożywieniem), budujący białka, zawierający siarkę, obecny w produktach takich jak jaja, mięsa, ryby, nasiona sezamu, orzechy brazylijskie oraz produkty zbożowe
• witamina C, A, E oraz obecność innych oksydantów (beta-karoten, cynk)

Niedobór, jak i nadmiar selenu w diecie jest niebezpieczny!

Niedobory występują:

• w chorobach naczyń krwionośnych
• u osób chorych na AIDS
• w ostrym zapaleniu trzustki
• w chorobach zapalnych
• u chorych z depresją
• w retinopatii

Dawki 900 ug selenu dziennie przez dłuższy czas mogą powodować objawy zatrucia:

• nudności i wymioty
• oddech o zapachu czosnku
• pocenie się
• łamliwość i utratę paznokci oraz włosów
• depresję

Dodatkowo w diecie wegańskiej mogą często występować niedobory selenu, gdyż jego główne źródła to mięso, podroby, ryby oraz skorupiaki.

Zawartość selenu w wybranych roślinnych produktach spożywczych:

• Czosnek 14,2 ug w 100 g
• Kukurydza (kolba niesolona i konserwowa) 0,7 ug w 100 g
• Fasola biała 1,3 ug w 100 g
• Soczewica 8,3 ug w 100 g

UWAGA! Orzechy brazylijskie są najbogatszym żywieniowym źródłem selenu (średnie stężenie selenu w 6-8 sztukach to 544 ug). Jeden orzech brazylijski pokrywa dzienne zapotrzebowanie na selen.