Dieta a nowotwór jelita grubego

Choroby nowotworowe stanowią coraz większy problem zdrowotny ludności w Polsce i na świecie. Poza chorobami układu krążenia, są one drugą, co do częstości przyczyną zgonów w populacji polskiej. Jak wynika z danych epidemiologicznych nowotwory odpowiedzialne są za 25% zgonów zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet.

Nowotwory jelita grubego zajmują drugą (u kobiet) i trzecią (u mężczyzn) pozycję pod względem zachorowalności na nowotwory złośliwe w Polsce. Kobiety najczęściej zapadają na nowotwór piersi (22,2% wszystkich zachorowań), jelita grubego (10,1% wszystkich zachorowań) oraz płuc (8,1% wszystkich zachorowań), natomiast mężczyźni na nowotwór płuc (21,6%), gruczołu krokowego (12,6%), oraz jelita grubego (12,2%).

Rak jelita grubego (okrężnicy i odbytnicy) należy więc do najczęstszych nowotworów przewodu pokarmowego u obu płci. Każdego roku liczba nowych zachorowań wynosi 8 000 u mężczyzn i ponad 6 600 u kobiet. Co więcej, jak podają specjaliści, choroba ta od ponad 40 lat stanowi coraz poważniejszy problem epidemiologiczny w naszym państwie, a także w innych krajach rozwiniętych.

Przyczyny nowotworów

Przyczyny występowania tak dużej zachorowalności na nowotwory są złożone. Do najważniejszych determinantów chorób nowotworowych należą czynniki środowiskowe takie jak:

• palenie tytoniu,
• nieprawidłowe odżywianie,
• alkohol,
• otyłość,
• brak aktywności fizycznej,
• czynniki zawodowe,
• skażenie środowiska,
• czynniki genetyczne,
• infekcje.

Co ważne, większości przypadków zachorowań można uniknąć poprzez modyfikację trybu życia (Report World Cancer Research Fund, 2007). Według Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization – WHO) aż 30% wszystkich przypadków zachorowań na choroby nowotworowe jest przyczynowo związanych ze sposobem odżywiania. Z kolei według Amerykańskiego Instytutu Badań nad Rakiem (American Institue for Cancer Research – AICR) korzystne zmiany nawyków żywieniowych populacji mogłyby zapobiec aż 70% przypadków raka okrężnicy.

Nowotwory jelita grubego

Nowotwory jelita grubego są najczęstszym rakiem złośliwym układu pokarmowego w Polsce. Tak wysoka pozycja wśród zachorowalności na tą chorobę wynika z fizjologicznej roli tego narządu w organizmie człowieka. Żywność, która trafia do układu pokarmowego zostaje strawiona w początkowych odcinkach przewodu pokarmowego i wchłonięta w jelicie cienkim. Do jelita grubego docierają natomiast niestrawione resztki pokarmowe, które nie uległy wchłonięciu i które organizm uznał za zbyteczne i niepożądane. To właśnie w nich znajdują się zbędne produkty przemiany materii, a także potencjalne substancje kancerogenne, które w wyniku długiego kontaktu z błoną śluzową jelita zwiększają ryzyko rozwoju raka. Ponadto, w narządzie tym dochodzi do degradacji pierwotnych kwasów żółciowych do wtórnych kwasów żółciowych, które także mogą inicjować karcenogenezę w jelicie grubym.

Hydrokolonoterapia jest to irygacja czyli oczyszczanie jelita grubego przy pomocy specjalistycznej aparatury. Zabieg ten poprawia funkcjonowanie przewodu pokarmowego poprzez pobudzenie motoryki jelit oraz sprzyjanie odbudowaniu prawidłowej flory bakteryjnej. Zapobiega wchłanianiu z jelita grubego do krwi toksyn i szkodliwych substancji, a także pomaga w usunięciu z jelita zalegających resztek pokarmowych, złogów, drożdżaków czy pasożytów.

Wpływ składników pokarmowych na ryzyko rozwoju nowotworów jelita grubego

Jak potwierdzają liczne badania epidemiologiczne jakościowy oraz ilościowy skład indywidualnej diety ma ogromny wpływ na występowanie chorób nowotworowych.

Od wielu lat prowadzone są liczne badania na temat wpływu żywności oraz nieprawidłowej diety na ryzyko rozwoju chorób nowotworowych.

Jak wykazano znaczna część nowotworów przewodu pokarmowego jest spowodowana złymi nawykami żywieniowymi i stosowaniem nieprawidłowej diety.

Żywność, która jest codziennie spożywana, składa się z różnorodnych substancji chemicznych, które z jednej strony mogą działać ochronnie na organizm człowieka, zapobiegając rozwojowi nowotworów jelita grubego, z drugiej strony mogą sprzyjać powstawaniu tej choroby i uszkadzać zdrowe komórki organizmu.

Światowa Organizacja ds. Badań nad Rakiem (World Cancer Research Fund – WCRF) przez szereg lat przeanalizowała tysiące wyników badań epidemiologicznych i doświadczalnych dotyczących wpływu różnych składników diety na ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych. W raporcie opublikowanym w listopadzie 2007 roku eksperci orzekli, że do najważniejszych czynników żywieniowych o wysoce prawdopodobnym działaniu kancerogennym należą:

• związki zawarte w czerwonym mięsie oraz przetworzonym czerwonym mięsie,

Mięso czerwone – wołowina, wieprzowina, jagnięcina i cielęcina.
Przetworzone mięso czerwone – mięso poddane obróbce takiej jak: wędzenie, konserwowanie czy peklowanie.

• alkohol,
• nasycone kwasy tłuszczowe.

Natomiast do czynników żywieniowych, które zmniejszają ryzyko zachorowania na nowotwory jelita grubego naukowcy zaliczyli żywność zawierającą:

• błonnik,
• wapń,
• organiczne związki siarki (zawarte w czosnku).

Postaw na profilaktykę!

Oprócz zwiększenia konsumpcji produktów spożywczych bogatych w składniki antykancerogenne (warzywa, owoce, ryby, kurkuma, czosnek, imbir, zielona herbata), a zmniejszenia tych szkodliwych, należy także zmodyfikować swoje dotychczasowe nawyki żywieniowe oraz sposób odżywiania.

Wybitni eksperci ze Światowej Organizacji ds. Badań nad Rakiem zalecają, aby dążyć do prawidłowej masy ciała i unikać przyrostów masy ciała, szczególnie w okolicy brzucha. Dlatego też codzienny jadłospis nie powinien uwzględniać żywności bogato energetycznej, wysokoprzetworzonej, o wysokiej gęstości odżywczej, zawierającej w swoim składzie duże ilości cukrów prostych.

CM VIMED to pierwszy w Polsce ośrodek wczesnej aktywnej profilaktyki zdrowotnej opartej na idei optymalnego dostosowania diety pacjenta do jego fenotypu. Program Aktywnej Profilaktyki jest wyjątkowy, ponieważ proponuje aktywne działania zapobiegawcze, zanim zostaną wykryte markery nowotworowe.

Dieta powinna być urozmaicona, bazująca na produktach roślinnych oraz nieoczyszczonych zbożach, zawierających w swoim składzie węglowodany złożone, błonnik, witaminy i minerały. W racji pokarmowej powinno się także ograniczać żywność konserwowaną oraz wędzoną, bogatą w potencjalne substancje mutagenne, a także bezwzględnie unikać produktów nieświeżych oraz spleśniałych bogatych w kancerogenne mykotoksyny. Ważne jest, aby w diecie redukować także produkty o działaniu zapierającym takie jak: czekolada, kakao, produkty z białej, oczyszczonej mąki oraz kawa, a także spożywać odpowiednią ilość płynów. Ponadto specjaliści rekomendują zwiększenie aktywności fizycznej, do co najmniej 30 minut w ciągu dnia oraz przestrzegają przed stosowaniem suplementów diety, które w żaden sposób nie zmniejszają ryzyka rozwoju raka jelita grubego.

Uwzględniając w diecie związki o właściwościach antynowotworowych oraz redukując te, które zwiększają ryzyko rozwoju raka jelita grubego można znacząco zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby.