Tarczyca – niedoczynność czy nadczynność? To pytanie zadaje sobie wiele osób. Tarczyca to niepozorny organ wydzielania wewnętrznego ma niezwykle ważne zadanie. Poprzez wydzielanie odpowiedniej ilości hormonów odpowiada za funkcjonowanie dosłownie wszystkich narządów organizmu.
Z początku łagodne, ale przewlekłe stany zapalne tarczycy wywołują nadczynność lub niedoczynność tarczycy. Utrzymujące się dłużej, prowadzą do poważnych chorób, takich jak choroba Gravesa Basedova, czy choroba Hashimoto. Chora tarczyca może zrujnować Twoje życie.
Zanim endokrynolog zapisze Ci syntetyczne hormony, które będziesz stosować do końca życia, warto dowiedzieć się jakie pokarmy mogły przyczynić się do rozwoju chorób tarczycy. Warto też wiedzieć, że personalizowana dieta eliminacyjno-rotacyjna może powstrzymać rozwój choroby i uchronić cię przed huśtawką hormonalną.
Zobacz jaka dieta jest wskazana w niedoczynności czy też nadczynności tarczycy.
Tarczyca to jeden z najistotniejszych gruczołów wydzielania wewnętrznego. Hormony wydzielane przez tarczycę decydują o najważniejszych funkcjach organizmu. Tarczyca to niewielki gruczoł o masie 20-30 gramów, umiejscowiony w przedniej części szyi. Tarczyca, sterowana przez przysadkę mózgową, produkuje hormony tarczycy takie jak tyroksyna (T4), trójjodotyronina (T3). Prawidłowo działająca tarczyca wytwarza około 80% tyroksyny – T4 i około 20% trójjodotyroniny – T3. W mniejszym stopniu tarczyca wytwarza również kalcytoninę, która pomaga kontrolować poziom wapnia we krwi.
Warto co jakiś czas wykonać badanie hormonów tarczycy, zwłaszcza jeśli problemy z tym narządem pojawiały się wcześniej w rodzinie. Podstawowe jest oznaczenie poziomu TSH (tyreotropina). Jest to hormon, który ma mniejsze wahania niż T3 i T4 dlatego jest najlepszym wskaźnikiem diagnostycznym.
Oznaczenie stężenia TSH jest najczulszym badaniem wykrywającym zaburzenia czynności tarczycy, łącznie z zaburzeniami bezobjawowymi. Pozwala na ocenę skuteczności leczenia niedoczynności i nadczynności tarczycy. Przy nadczynności tarczycy, czyli nadmiarze hormonów tarczycowych we krwi stężenie TSH maleje, przy niedoborze hormonów tarczycy w krwi – wzrasta.
Zakres normy dla TSH: 0,27–4,2 µU/ml
Różni się ona jednak u kobiet w ciąży:
Wyniki TSH poniżej lub powyżej normy powinny być wskazaniem do wykonania oceny stężenia wolnych hormonów tarczycy (FT3 i FT4), a także stężenia przeciwciał anty-TPO, anty-TG i przeciw receptorom TSH (TRAb). Są to badania krwi, które możesz wykonać w każdym laboratorium.
Około 2% populacji na całym świecie cierpi z powodu chorej tarczycy! Najczęstsze zaburzenia tarczycy to:
Nadczynność tarczycy – wydzielana jest zbyt duża ilość hormonu tarczycy. Osoby z nadczynnością tarczycy są często wrażliwe na ciepło, nadpobudliwe i mają nadmierny apetyt. Nadczynność tarczycy występuje najczęściej jako konsekwencja zaburzeń odżywiania. Wprowadzenie spersonalizowanej diety tarczycowej najczęściej rozwiązuje problem.
Czasami niezbędne są zabiegi wspomagające metabolizm – odżywienie i detoksykację organizmu. Dopiero kiedy taka zachowawcza terapia nie przyniesie poprawy, należy zastosować terapię farmakologiczną.
Niedoczynność tarczycy jest częstą chorobą, charakteryzującą się zbyt niskim wytwarzaniem hormonów tarczycy. W wieku dorosłym niedoczynność tarczycy może objawiać się jako obniżenie nastroju, chroniczne zmęczenie, stany depresyjne. Chorzy zauważają przyrost masy ciała, częste zaparcia, duszności, bóle mięśni i stawów.
Wprowadzenie spersonalizowanej diety tarczycowej o działaniu przeciwzapalnym, najczęściej rozwiązuje problem. Czasami niezbędne są zabiegi wspomagające metabolizm – odżywienie i detoksykację organizmu.
Guzek tarczycy. Pojedyncze guzki tarczycy są dość powszechne — szacuje się, że ponad połowa populacji może mieć niewielkie guzki w tarczycy, które nie stanowią większego zagrożenia.
W celu zróżnicowania guzków pod kątem raka tarczycy często wykonuje się biopsję aspiracyjną cienkoigłowa (FNA), która pozwoli określić, czy guzek jest rakowy. Zdecydowana większość guzków jest łagodna i dopóki nie wystąpią wyraźne wskazania należy unikać biopsji.
Wole. Wole tarczycowe to widoczne wybrzuszenie na szyi. Toksyczne wole jest związane z nadczynnością tarczycy, a nietoksyczne wole, znane również jako wole proste lub endemiczne, spowodowane są niedoborem jodu. Pojawienie się wola tarczycy może być objawem poważnej choroby, ale nie musi. Każdy taki przypadek powinien ocenić endokrynolog.
Rak tarczycy. Rak tarczycy jest dość powszechny, jednak wskaźnik przeżywalności jest dość wysoki. Czasami u osób z rakiem tarczycy występują objawy, takie jak chrypka, ból szyi i powiększone węzły chłonne. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa jest inwazyjnym badaniem diagnostycznym, które pozwala potwierdzić rozwój komórek nowotworowych.
Warto pamiętać, że niedoczynność tarczycy i nadczynność tarczycy mogą być wywoływane przez zaburzenia autoimmunologiczne na tle pokarmowym – nietolerancje pokarmowe.
Choroby autoimmunologiczne, takie jak choroba Hashimoto (najczęściej powodująca niedoczynność) oraz choroba Gravesa-Basedova (najczęściej wywołująca nadczynność, której powikłaniem są objawy oczne – oftalmopatia tarczycowa) rozwijają się, ponieważ przeciwciała obecne we krwi “atakują” komórki tarczycy (lub receptor TSH).
Może tak się dziać także wtedy, kiedy w tarczycy odkładają się tak zwane kompleksy immunologiczne.
Kompleksy immunologiczne to cząsteczki powstałe z połączenia antygenu pokarmowego z przeciwciałami, czasem dodatkowo z tzw. dopełniaczem.
Antygen to substancja, która ma zdolność wywołania odpowiedzi układu odpornościowego oraz łączenia się z przeciwciałami.
Przeciwciała to cząsteczki układu odpornościowego, które biorą udział w ochronie organizmu przed patogenami i substancjami obcymi, potencjalnie chorobotwórczymi.
Dopełniacz jest jednym z elementów układu odpornościowego i współdziała z przeciwciałami.
Kompleksy immunologiczne mogą się odkładać w ścianach drobnych naczyń krwionośnych narządów wydzielania wewnętrznego, a także skóry, nerek, stawów i prowadzić do uszkodzenia tych narządów w wyniku rozwoju mechanizmu autoagresji.
Potwierdza to wzrost ilości tak zwanych przeciwciał przeciwtarczycowych – anty-TPO, anty-TG rośnie, jeśli w organizmie utrzymuje się przewlekły stan zapalny wywoływany przez nietolerancje pokarmowe.
Najwłaściwsza strategia postępowania polega na wyeliminowaniu pokarmowych źródeł przewlekłych stanów zapalnych. Robimy to wprowadzając okresową terapię żywieniową, określaną jako dieta eliminacyjno-rotacyjna.
Taką dietę tarczycową, która wyklucza czynniki zapalne opracowuje się na podstawie wyników specjalistycznego badania nietolerancji pokarmowej KOD METABOLICZNY 200. Jest to tak zwany test cytotoksyczności pokarmów.
Poza tymi powszechne występującymi chorobami tarczycy istnieje bardzo wiele chorób, które mają podobny mechanizm powstawania. Należą do nich różnego rodzaju swoiste i nieswoiste stany zapalne jelit, w tym nieceliakalne zapalenie jelit, choroby skóry (atopowe zapalenie skóry AZS, łuszczyca, toczeń, egzema), policystyczne jajniki, endometrioza, reumatoidalne zapalenie stawów i wiele innych.
Już dziś zarezerwuj termin konsultacji wstępnej. Liczy się każdy dzień Twojego życia!
BIBLIOGRAFIA: