Diagnostyka nietolerancji pokarmowych w Polsce

Dzięki najnowszym zdobyczom nauki wiemy, że recepta jest w naszym zasięgu: diagnostyka nietolerancji pokarmowych. Rozpoznanie niepożądanych reakcji na pokarm jest procesem złożonym, długofalowym i czasochłonnym. Rozwój procesu alergicznego jest następstwem niekorzystnego oddziaływania na organizm człowieka wielu różnych czynników genetycznych i środowiskowych. Układ odpornościowy człowieka to jeden z najmniej poznanych układów. Nie istnieje test pozwalający na jednoznaczną diagnostykę zarówno IgE-zależnych, jak i IgE-niezależnych reakcji alergicznych, do których zalicza się większość reakcji potocznie nazywanych nietolerancjami pokarmowymi. Dzisiaj wiemy, że układ odpornościowy zbudowany jest bardzo wielu zróżnicowanych komórek i reakcja alergiczna związana jest z szeregiem złożonych mechanizmów. Już w obrębie reakcji typu trzeciego, związanych z tworzeniem się kompleksów immunologicznych, w wyniku powinowactwa przeciwciał klasy IgG, mamy do czynienia także z reakcjami z udziałem składników układu dopełniacza o bardzo różnym stopniu nasilenia. Do tego dochodzą jeszcze reakcje typu czwartego, z dominacją odpowiedzi typu komórkowego..

W tym typie nadwrażliwości, określanym jako nadwrażliwość typu późnego (delayed type hypersensitivity – DHT), reakcje na antygen wynikają z pierwotnego zaangażowania limfocytów T. Zmiany zapalne wynikają z działania cytokin wydzielanych te limfocyty w ciągu 24 do 48 godzin od kontakty z antygenem. W procesie tym bierze udział bardzo wiele różnych limfocytów, wydzielających kilkadziesiąt różnych cytokin, których mechanizm działania jest niezwykle skomplikowany biorąc pod uwagę ich wzajemne interakcje. Z tego względu Terapia Fenotypowa opiera się wyłącznie o wykonywane przez doświadczonego diagnostę laboratoryjnego, testy cytotoksyczne, które pozwalają na morfologiczną (jakościową) ocenę reakcji białych komórek krwi na badany produkt. Dzięki temu testy te pozwalają wykryć znacznie większe spektrum reakcji, niedostępnych dla innych metod diagnostycznych.

Należy jednak zaznaczyć z całym naciskiem, że i w tym wypadku wynik testu to tylko informacja o tym, że w danym momencie organizm pacjenta może niekorzystnie reagować na niektóre spożywane pokarmy czy dodatki do żywności.