Zapewnia zastrzyk energii na cały dzień czy pobudza tylko na chwilę? Jest sposobem na miłą przerwę w ciągu dnia czy uzależniającą używką? Pomaga pozbyć się zbędnych kilogramów czy pozbawia zdrowia? Zobacz, jaki naprawdę wpływ na Twoje ciało i umysł ma jeden z najpopularniejszych napojów na świecie – kawa. Rozprawiamy się z kawowymi mitami i przedstawiamy fakty.
Dawniej przypisywano kawie działanie pobudzające i orzeźwiające, obecnie coraz częściej uważa się, że wpływa ona na ludzki organizm niekorzystnie, bardziej nawet niż alkohol!
Niestety, kawa wciąż pozostaje drugim (po ropie naftowej)
najczęściej sprzedawanym na świecie towarem, przynoszącym ogromne profity swym producentom i eksporterom. Cała ta machina gospodarcza prowadzi do propagowania tego niszczącego zdrowie napoju, choć osiągane zyski nawet w najmniejszym stopniu nie pokrywają wydatków na leczenia schorzeń, które „zawdzięczamy” piciu kawy.
Worki z kawą, nazwane przez Turków kahve, pojawiły się w Polsce około 1683 roku, po bitwie pod Wiedniem.
Niewiele osób wie, że to właśnie Polak, Franciszek Jan Kulczyk, założył pierwszą na świecie kawiarnię i rozpowszechnił tym samym rytuał picia kawy w Europie. Dziś napój ten, znany milionom ludzi na całym świecie, to najpopularniejszy środek pobudzający, bez którego wielu z nas nie potrafi rano się obejść.
Miłe złego początki
Znane jest przekonanie, że mała czarna poprawia zdolność koncentracji. Warto jednak wiedzieć, że jest to działanie doraźne. Kawa pobudza pracę mięśnia sercowego, wykazuje właściwości moczopędne oraz powoduje rozszerzenie się naczyń krwionośnych w skórze, poprzez bezpośrednie działanie na tętnice. Sprawia, że jelito cienkie wchłania o 1200% bardziej efektywnie tzw. kwas adenylowy – substancję wytwarzającą energię. Cały proces przypomina dolewanie nafty do zbiornika z paliwem – da się w ten sposób na chwilę uzyskać dużo energii, lecz zaraz po tym silnik spłonie. Podobnie jest z działaniem kawy:
po kilku godzinach od jej spożycia dochodzi do znacznego spadku aktywności, spowodowanego zablokowaniem przez produkty rozpadu kofeiny procesu tworzenia energii.
[framed_box bgColor=”#E8FFD4″]Zdrowy rozsądek podpowiada, aby nie niszczyć silników samochodów i nie narażać się na wydatki w warsztatach, dlaczego zatem samych siebie narażamy na cierpienie i koszta leczenia chorób serca lub nowotworów?
[/framed_box]
Szkodliwa kofeina
Kawa zawiera co najmniej sto szkodliwych związków chemicznych, m.in. etanol, siarczek wodoru, amoniak, fenol, naftalinę oraz szczególnie niebezpieczną kofeinę. Ta ostatnia – pozbawiona smaku substancja chemiczna, będąca naturalnym składnikiem kawy, herbaty, napoje typu cola, orzechów, kakao i kilku roślin – należy do grupy metyloksantyn, które posiadają niezwykłą zdolność do zmieniania struktury błon komórkowych, przenikania do ich wnętrza. Są one metabolizowane w organizmie ludzkim na kwas moczowy, którego nadmiar odkłada się w stawach na bardzo długi czas (niekiedy nawet do końca życia!), powodując bardzo bolesny rodzaj zapalenia. Ponadto kofeina zakłóca laboratoryjny proces ustalania poziomu kwasu moczowego we krwi.
[framed_box bgColor=”#E8FFD4″]Dawkę śmiertelną stanowi 10 gramów tej substancji – taka ilość zawarta jest w siedemdziesięciu filiżankach kawy. Bardzo dużo osób spożywa codziennie 1/10 śmiertelnej dawki, a przecież wystarczy jedna filiżanka, aby szkodliwe substancje wyrządziły szkody w organizmie.
[/framed_box]
Zgubne skutki picia kawy
Mózg w naturalny sposób – za pomocą bariery „krew–mózg” – broni się przed pobudzaniem przez jakiekolwiek substancje chemiczne. Kofeina pokonuje tę barierę, pobudzając tym samym wszystkie części kory mózgowej oraz rdzeń kręgowy odpowiedzialne za procesy myślowe i funkcje organizmu. Niestety,
korzystanie z jej „dobroczynnych” właściwości to krótkowzroczna polityka.
Pierwsze efekty działania kofeiny widoczne są bardzo szybko po spożyciu napoju i mogą utrzymywać się nawet przez cztery godziny. Są nimi np.:
- przyspieszone bicie serca,
- wysoki ton głosu,
- bezsenność,
- chaotyczne myśli,
- osłabienie pamięci,
- uczucie zmęczenia,
- drżenie palców.
Inne objawy pojawiają się z opóźnieniem, np.:
- zaburzenia pamięci i snu,
- ograniczenie zdolności koncentrowania się z powodu zakłóceń pracy mózgu i wytwarzania energii,
- kołatanie serca,
- drgawki,
- nadpobudliwość ruchowa,
- zawroty głowy,
- poczucie lęku,
- „zespół niespokojnych nóg”.
W badaniach udowodniono ponadto, że kofeina ma długoterminowe zgubne efekty uboczne, zwiększa ryzyko powstawania wielu chronicznych i przewlekłych chorób. Niestety, smakosze kawy często nie dostrzegają ubocznych skutków jej działania, zauważają je dopiero wówczas, kiedy kofeina wyrządzi w ich organizmie naprawdę poważne szkody. Oto kilka przykładów spustoszeń, jakie kawa czyni w naszym organizmie.
- Osłabienie pamięci długotrwałej – w badaniach wydajności pracy decydujących np. o awansach zawodowych kawosze wypadają znacznie gorzej niż osoby niepijące kawy.
-
Osłabienie organizmu – produkty rozpadu kofeiny są toksyczne i oprócz znacznego spadku energii powodują zmniejszenie poziomu wapnia i fosforu we krwi. Brak odpowiedniego stężenia tych składników zakłóca proces krzepnięcia krwi, osłabia kości, prowadzi do zmęczenia na tle nerwowym. Kiedy organizm znajduje się w stanie stresu, mózg i pozostałe organy produkują hormony, które dostawszy się do krwi, mogą spowodować zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego.
- Problemy ze zdrowiem psychicznym – wiele badań przeprowadzonych wśród pacjentów oddziałów psychiatrycznych wykazało związek pomiędzy spożywaniem kawy w dużych ilościach a występowaniem stanów depresyjnych i lękowych czy uczucia wrogości. Nie bez powodu w Stanach Zjednoczonych kofeinę – na równi z nikotyną i alkoholem – zalicza się do popularnych środków odurzających.
-
Podwyższone ryzyko cukrzycy – picie kawy powoduje naprężanie komórek trzustki, co może doprowadzić do rozwoju cukrzycy. Badania laboratoryjne prowadzone na gryzoniach wykazały nasilenie objawów cukrzycy pod wpływem działania kofeiny.
- Skłonność do alergii – kawa zawiera kwas chlorowodorowy odpowiedzialny za wywołanie alergii i nietolerancji pokarmowych.
- Problemy estetyczne – skutkiem ubocznym picia kawy jest gromadzenie wody w organizmie i powstawanie obrzęków.
- Zaburzenia pracy serca – dalece niepożądanym skutkiem spożywania kofeiny jest zwężanie tętnic w okolicach serca, prowadzi to bowiem do przyspieszania i zaburzenia rytmu serca oraz podnoszenia ciśnienia krwi, przy jednoczesnym utrudnianiu jej dopływu.
-
Zwiększenie ryzyka zawału serca – w badaniu, podczas którego pacjenci po zawale spożywali znacznie więcej kawy niż grupa kontrolna osób unikających tego napoju, naukowcy zauważyli związek pomiędzy spożyciem dwóch lub więcej filiżanek kawy dziennie a podwyższony poziom cholesterolu. Zmiana ta zachodzi na skutek wzrostu katecholamin – substancji chemicznych wytwarzanych w mózgu pod wpływem stresu i wypicia kawy. Katecholaminy zmieniają krzepliwość krwi, podwyższają ciśnienie tętnicze krwi, powodują bezsenność oraz podnoszą poziom tłuszczów, co jest ważnym czynnikiem zawału serca.
- Wzrost ryzyka chorób przewlekłych – konsumenci kawy, z uwagi na obciążenie organizmu zmianami hormonalnymi, znacznie częściej zapadają na choroby przewlekłe. Napój ten powoduje również zaburzenia równowagi, wady rozwojowe i wrzody układu pokarmowego.
-
Problemy „kobiece” – panie, które nieświadomie poddają się rytuałowi picia jednej kawy dziennie, są trzykrotnie bardziej narażone na wystąpienie nowotworu pęcherza moczowego i jajników. Wyniki badań przeprowadzonych w Bostonie na grupie studentek wykazały ponadto istotny związek pomiędzy piciem kawy a występowaniem zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
[framed_box bgColor=”#E8FFD4″]Pamiętajmy! Kawa nie jest naszym przyjacielem! Zamiast małej czarnej lepiej sięgnąć po filiżankę zielonej herbaty. Chińczycy piją tę ostatnią od 5000 lat i cieszą się doskonałym zdrowiem.
[/framed_box]
[divider_padding]
BIBLIOGRAFIA
- A. Thrash, C. Thrash, D. Miller, Ciemne strony kofeiny, Wydawnictwo Źródła życia, 2007
- Frankowski i in., Kofeina w kawach i ekstraktach kofeinowych dostępnych na polskim rynku; http://www.ptfarm.pl/pub/File/wydawnictwa/b_2008/1_2008/Artykul%2003%20Bromatologia%201-2008.pdf
- http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=202502
- http://www.sciencedaily.com/releases/2008/01/080128084449.htm
- http://www.biochemj.org/bj/146/bj1460087.htm
- http://www.plantphysiol.org/content/103/4/1195.short
- http://www.phie.pl/pdf/phe-2012/phe-2012-1-008.pdf
- http://www.phie.pl/pdf/phe-2012/phe-2012-1-014.pdf
- http://link.springer.com/article/10.1007/s10812-009-9139-5
- http://online.liebertpub.com/doi/pdf/10.1089/jcr.2010.0007
- http://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(13)00578-8/abstract
- http://www.sciencedaily.com/releases/2011/04/110407171728.htm
- http://www.sciencedaily.com/releases/2013/03/130311101649.htm
- Mutlu M, Argun M, i inni, Magnesium, zinc and copper status in osteoporotic, osteopenic and normal post-menopausal women, J Int Med Res, 2007; 35(5): 692-5.
- Krzysztof Jędrzejko, Mikołaj Konstanty, Kakaowiec właściwy (drzewo kakaowe)
- Theobroma cacao L. – napój bogów i niebezpieczna używka; orazKrzysztof Jędrzejko, Michał Maniara, Krasnodrzew pospolityErythroxylon coca Lam; boska roślina Inków i plaga współczesności; w: Biuletynie: Problemy narkomanii 3/2008 [ptzn.org.pl]
- Wierzejska R. Jarosz M. „Wpływ kofeiny na zdrowie”; Żywienie Człowieka i Metabolizm, 2003,30,3-4, s. 1234 – 1241
- Górska A.; Kofeina i amfetamina – łączyć, czy nie łączyć; Wszechświat; 2012; 113; 07-09; str. 193 – 197.
- Verena Sengpiel, Elisabeth Elind, Jonas Bacelis, Staffan Nilsson, Jakob Grove, Ronny Myhre, Margaretha Haugen, Helle M Meltzer, Jan Alexander, Bo Jacobsson and Anne-Lise Brantsæter. Maternal caffeine intake during pregnancy is associated with birth weight but not with gestational length: results from a large prospective observational cohort study. BMC Medicine, 2013
- L. R. Pasquale, J. L. Wiggs, W. C. Willett, J. H. Kang. The Relationship between Caffeine and Coffee Consumption and Exfoliation Glaucoma or Glaucoma Suspect: A Prospective Study in Two Cohorts. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 2012; 53 (10): 6427
0 Comments
Chciałbym poznać źródła badań, na które powołujecie się w artykule. Nie to, że nie chcę wierzyć w to co napisane, ale przydałaby się jakaś lista referencyjna do badań aby można było poczytać więcej o tym.
Bibliografię umieściliśmy na końcu artykułu
Dziękuję za obszerną informację. W końcu artykuł, w którym przedstawia się ciemne strony tego napoju bez szukania na siłę jego zalet. Tylko napiszcie jak odzwyczaić się od niego.Mogę nie pić nawet parę tygodni, ale marzę o chwili z parującą i aromatyczną filiżanką. To jest niestety problem bardzo wielu osób.
Lista skutków ubocznych jest dłuższa (u mnie negatywnie działają wszystkie napoje / pokarmy zawierające kofeinę + szczawiany, w tym nawet najlepsza herbata i kakao): m.in. problemy skórne (rozszerzenie naczynek, zaczerwienienie, wypryski, przetłuszczanie, egzema, cellulit), nadpotliwość (stóp, pach), zgaga. Pamiętajmy też, że kawa jako produkt prażony / palony zawiera rakotwórcze węglowodory aromatyczne.
ja słyszałam,że kawa jest moczopędna, to w takim razie w jaki sposób powoduje obrzęki?
Woda nieustannie krąży w naszym organizmie, a jej bilans u zdrowej osoby powinien wynosić zero. Oznacza to, że wydalamy tyle wody, ile spożyjemy (z napojami i żywnością). Im więcej wody wydalimy tym więcej powinniśmy pić. Czasem jednak ten precyzyjny mechanizm szwankuje i gromadzimy zbyt dużo płynów w tkankach. Dzieję się głównie tak z uwagi na niedostateczną podaż płynów w ciągu dnia oraz obecność toksyn w organizmie. W kawie znajduje się szereg substancji, które uważane są za toksyny. Warto wiedzieć, że picie kawy pobudza apetyt oraz powoduje wzrost poziomu kortyzolu. A to z kolei powoduje, że w tkankach odkłada się spora ilość tłuszczu (w efekcie czego powstaje skórka pomarańczowa!). Przez co kawa, podobnie jak sól, sprzyja zatrzymywaniu wody w organizmie, co niewątpliwie doprowadza do obrzęków.
Wszystko super, tylko w zalecanej herbacie też występuje kofeina, teina, a tym samym jest tak samo niewskazana jak kawa (mimo, że uwalniane stężenie kofeiny w napoju jest niższe)! Niestety ;( Chyba warto zrezygnować… Ja niestety doświadczam praktycznie skutków picia 3-4 kaw z ekspresu ciśnieniowego i 2-3 mocnych zielonych herbat